Thứ Tư, 30 tháng 11, 2011

Cắt bớt tầm gửi…

Tác giả: Nguyễn Phương

(Tuanvietnam) Biện pháp này đã bị biến tướng mà ta cần cảnh giác. Người yếu kém thì ở lại, người có lòng tự trọng và người có năng lực nhưng không có quan hệ thân thuộc với người có quyền là người trước tiên phải cắp nón ra đi. Chắc các nhà hoạch định chính sách của Bộ Nội vụ quá thừa trí thông minh và lương tâm để giải quyết chuyện này.

LTS: Tuyển dụng công chức, giải pháp nâng cao chất lượng bộ máy chính quyền và lương công chức là những vấn đề được xã hội rất quan tâm. Mới đây, Tuần Việt Nam nhận được bài viết của tác giả Nguyễn Phương. Để rộng đường dư luận, tôn trọng tính thông tin đa chiều, Tuần Việt Nam xin đăng tải bài viết. Và mong nhận được nhiều ý kiến trao đổi về chủ đề này của bạn đọc gần xa.
Tôi giật mình toát cả mồ hôi khi nghe tin chín năm nữa lương công chức đủ nuôi cả nhà. Vừa mừng vừa lo. Mừng thì ít mà lo thì nhiều, vì người thân của tôi có cả công chức lẫn... "phi" công chức. Lo hơn cả, với bộ máy vốn đã rất cồng kềnh và cái cung cách quản lý công chức như bây giờ, công chức sẽ thấy mình chưa được trả lương xứng đáng.
Liệu biện pháp này nhằm giảm nạn tham và nhũng trong bộ máy công quyền có hiệu quả không?
Lương công chức và tham nhũng
Thu nhập thấp không phải là lý do quan trọng nhất dẫn đến tham và nhũng. Nếu tăng lương mà không đi đôi với luật pháp nghiêm minh, công chức vẫn thấy thu nhập "càng nhiều càng ít". Ai cũng biết ở đâu có quyền lực, ở đó tiềm ẩn tham nhũng.
Nhưng tham nhũng tràn lan là sản phẩm của khuyết tật hệ thống và sự thiếu vắng luật pháp nghiêm minh, như được thể hiện bằng công thức C = M + D - A[1] do Klitgaard, MacLean-Abaroa và Parris, tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International) tổng kết.
Công thức ấy cho ta thấy nạn nhũng nhiễu hành dân không thể giảm nếu chỉ tăng lương công chức. Không chừng, lúc đó, lót tay qua cửa cho người thu nhập 4000 đô-la Mỹ/ tháng sẽ không phải như bây giờ, mà phải xứng với người có thu nhập mức đó.
Những năm qua, mỗi lần Nhà nước "tinh giản biên chế" thì biên chế không những không tinh giản được lại phình to hơn trước, y như khối u ác bị động dao kéo vậy.
Hiện tượng này có ở mọi cơ quan tiêu tiền ngân sách. Nay họ đẻ ra một bộ phận, mai đẻ ra một phòng, mốt lại bổ sung biên chế vì "công việc nhiều", ... cứ như thế biên chế ngày càng phình to một cách hết sức "khoa học".
Nếu chúng ta tiến hành thống kê, chắc chắn kết quả sẽ cho thấy, những vị trí cần đẻ thêm đó và thường là "ngon", chủ yếu rơi vào tay người thân hoặc có người quan hệ nào đó của những người có quyền, bất chấp chất lượng và tư chất người được tuyển ra sao.
Chẳng cần nhìn đâu xa, ngay tại cơ quan tôi, từ khi có chủ trương tinh giản biên chế, tôi chưa thấy ai bị "tinh giản" cả mà ngược lại.
Một phòng chỉ lo việc sự vụ trước đây chỉ có bốn nay có đến chín người.

Ảnh: Bình Minh

Có một biên chế chuyên chỉ lo mở đóng khóa cho vài ba phòng họp mỗi tháng vài lần. Một biên chế chỉ nhận thư báo và chia vào chục cái ngăn kéo của các đơn vị. Một chỉ nghe điện thoại và "cộp" dấu ... Đại loại như thế, những công việc chẳng cần học hành gì nhiều.
Trong thực tế, chín người đã làm khối lượng công việc của ba người. Như vậy, về cơ bản cả chín người đều đói việc (underemployed). Còn lương vẫn lên đều đặn đúng hạn vì ai cũng đạt danh hiệu "lao động tiên tiến" cả, thậm chí có cả "chiến sỹ thi đua".
Rõ ràng tiền đóng thuế của dân đang nuôi... báo cô hơnh 60% số người trong đơn vị nói trên, trong khi khối lượng công việc không có gì thay đổi.
Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tại sao lương công chức thấp.
Ví dụ trên hoàn toàn đúng với nhiều đơn vị khác ăn lương ngân sách.
Biên chế là cái giỏ có hom?
Có không ít công chức phán rằng "lương chỉ thế, tôi chỉ làm thế". Lập luận vậy thể hiện sự thiếu tự trọng và dấu dốt. Nếu đã chấp nhận có nghĩa là đã cam kết và cần phải tôn trọng cam kết của chính mình. Còn ở lại với công việc dù chỉ một ngày, người có nhân cách đàng hoàng vẫn làm theo lòng tự trọng.
Ngược lại, nếu được trả 4000 đô-la/ tháng liệu người ta có làm việc xứng với mức lương này không? Đối với đại đa số công chức, câu trả lời chắc chắn là "không" vì khả năng chỉ đến thế thì cố cũng chẳng hơn.
Vào được biên chế chính thức ở Việt Nam tương tự như đậu đại học. Vào biên chế rồi hãy yên tâm nghỉ ngơi vì nghiễm nhiên sẽ ở trong biên chế đến ... chết.
Cũng như vào ĐH rồi thì chỉ việc rung đùi và chắc chắn sẽ tốt nghiệp, vì hầu như không có sinh viên ĐH nào ở Việt Nam lại không tốt nghiệp. Biên chế nhà nước ở Việt Nam giống như cái giỏ có hom - chỉ có vào mà chẳng có ra. Cũng tương tự như chức vụ - hầu như chỉ có lên mà không có xuống, cùng lắm là "đi ngang".
Hơn thế, thi tuyển công chức để được vào biên chế chính thức ở ta chẳng giống ai và sẽ chọn được người yếu kém, cơ hội hoặc người "không biết làm ở đâu khác" như trong bản điều tra của VietNamNet dưới đây (tính tới thời điểm bài viết này).
Thêm vào đó là tư duy khép kín "nội bất xuất, ngoại bất nhập" để bảo vệ nguyên trạng (V.I.) như trường hợp gần đây Sở Nội vụ tỉnh nọ nói "không" với tại chức. Nực cười là chính ông giám đốc, người đưa ra đề xuất này, là sản phẩm của đào tạo tại chức. Hành động này không gì khác là hành động "qua cầu rút ván" khi các vị và người thân của các vị đã có chỗ, có ghế.
Theo tư duy của ông GĐ này, thiết nghĩ, để cho công bằng và đảm bảo chất lượng, ta hãy loại bỏ các cán bộ quản lý hiện tại có bằng tại chức?
Kết quả bình chọn

Lý do chính khiến bạn lựa chọn gia nhập đội ngũ công chức dù mức lương thấp?
Được đóng góp vào sự phát triển của khu vực nhà nước

11%

662/5598

Có việc làm ổn định đến khi nghỉ hưu

30%

1698/5598

Cơ hội thăng quan, tiến chức

17%

969/5598

Nhiều cơ hội học tập, nâng cao năng lực bản thân

424/5598

Người thân trong gia đình mong muốn

448/5598

Không biết làm ở đâu khác

24%

1397/5598

Nguồn: VietNamNet

Như vậy, các con số cho ta thấy trong số 5598 người được hỏi, những người chọn làm công chức Nhà nước chủ yếu tìm sự yên thân chiếm 30%, và không biết làm ở đâu chiếm 24%. Các chỉ số còn lại, 17%, một tỷ lệ không thấp, nhằm vào cơ hội thăng quan tiến chức cũng phản ánh phần nào động cơ của những người muốn làm công chức dù biết lương thấp.
Họ nhìn thấy ở vị trí tương lai một cơ hội thu hoạch qua quyền lực. Còn chỉ số 11% (được đóng góp vào phát triển khu vực Nhà nước) nghe có vẻ... sáo.

Nếu biên chế vẫn nguyên như hiện tại và ngày càng phình to ra, sau chín năm nữa, khi hàng triệu công chức có lương đủ nuôi cả nhà thì sẽ có hàng triệu gia đình "phi" công chức phải sắm cho mình... cái bị và cái gậy?

Một chi tiết rất thú vị và đáng chú ý trong điều tra trên là 24% người trả lời chọn làm công chức vì "không biết làm ở đâu khác".
Đây chính là câu trả lời đích thực cho chất lượng "hành là chính" ở xã hội Việt Nam hiện nay.
Cắt bớt tầm gửi trước khi bón cây
Tại sao lương thấp mà vẫn chạy vào biên chế mất cả trăm triệu đồng? Tại sao lương thấp, công chức vẫn sắm xe hơi nhà lầu? ... Những câu hỏi đó đã được nhiều người tìm ra câu trả lời, và một phần có thể tìm thấy ở thống kê điều tra trên đây. Không thăng quan tiến chức được thì cũng có cơ hội "chắn barrier" để thu vé.
Để chủ trương tăng lương công chức có giá trị khuyến khích lao động, việc đầu tiên phải làm ngay từ bây giờ thanh lọc đội ngũ công chức.
Một trong những biện pháp đã từng có lần được đưa ra là định lượng biên chế theo công việc và khoán quỹ lương, nhưng đã không thành công mà hậu quả là biên chế càng phình to ra. Đuổi ai? Con cháu mình? Không được. Con cháu "đối tác", người đã nhận con mình? Không được. Kẻ mà mình đã ăn tiền đút lót? Cũng không được. Con cấp trên? Càng không được.
Do đó, biện pháp này đã bị biến tướng mà ta cần cảnh giác. Người yếu kém thì ở lại, người có lòng tự trọng và người có năng lực nhưng không có quan hệ thân thuộc với người có quyền là người trước tiên phải cắp nón ra đi. Chắc các nhà hoạch định chính sách của Bộ Nội vụ quá thừa trí thông minh và lương tâm để giải quyết chuyện này.
Nếu chỉ tăng lương mà không kiên quyết thanh lọc đội ngũ công chức hiện nay, lưng người dân Việt vốn đã còng sẽ lại còng hơn. Dầu càng phải hút nhiều hơn, khoáng sản cần phải khai thác nhiều hơn để bán. Còn nông dân, công nhân lại đổ nhiều mồ hôi hơn ... Chợ bán sức lao động trên phố càng đông hơn.
Nếu biên chế vẫn nguyên như hiện tại và ngày càng phình to ra, sau chín năm nữa, khi hàng triệu công chức có lương đủ nuôi cả nhà thì sẽ có hàng triệu gia đình "phi" công chức phải sắm cho mình... cái bị và cái gậy?

[1] Corruption = Monopoly + Discretion - Accountability, tạm dịch là
Tham nhũng = độc quyền CỘNG bưng bít thông tin TRỪ trách nhiệm giải trình

Thứ Ba, 29 tháng 11, 2011

Công khai mua bán bằng ĐH, thạc sĩ: “Không thật không lấy tiền”

.....Chuyện xưa như trái đất. Hi hi... chú Nhã định mua 1 cái để thăng quan....He he....

(Dân Việt) - “Bằng đại học, bằng thạc sĩ giống y như thật vì được làm trên phôi thật 100%, tui dẫn đi công chứng, nếu bị phát hiện giả sẽ không lấy tiền".

Thâm nhập vào các đường dây mua bán bằng giả trên địa bàn TP.HCM, phóng viên NTNN đều nhận được lời hứa chắc nịch này.

Một bằng giả do đối tượng Hiếu cung cấp cho PV NTNN .

Bán bằng, bao công chứng!

Sáng 15.11, chúng tôi hẹn gặp một người tên Hiếu đăng thông tin trên trang web www.cho....com tại một quán cà phê trên đường Phan Xích Long (quận Phú Nhuận). Cuộc trò chuyện của chúng tôi chỉ bắt đầu khi nhân viên trong quán đem cà phê ra, vì trước đó Hiếu bảo: “Từ từ đã! Không thì mọi người để ý!”.

Hiện nay trên mạng Internet nhan nhản những lời rao bán bằng đại học, thạc sĩ. Nhiều trường ĐH phải bận rộn với việc đi xác nhận bằng giả, bằng thật. Điều nguy hiểm là không trường nào lên tiếng… (sao kỳ zậy trời.....)

Hiếu đi thẳng vào vấn đề: “Anh gọi cho tôi để làm bằng thạc sĩ phải không? Tôi làm được tất cả các loại bằng của bất cứ trường ĐH nào, đảm bảo bằng, bảng điểm giống thật 100%, bao đi công chứng”.

Lời của Hiếu nghe “ngộ nghĩnh” như lời mời mua trái cây bao ăn (ăn thử). Để chứng minh lời nói của mình, Hiếu đưa cho tôi xem một tấm bằng ĐH, chuyên ngành Quản trị kinh doanh của Trường ĐH Kinh tế TP.HCM cấp cho M.T.G quê Lâm Đồng. Bằng này được cấp vào năm 2005. Hiếu nói: “Đấy anh xem đi! Cái này chiều nay mình giao cho “khách hàng” đó! Giá 9,5 triệu đồng”.

Chiều hôm đó, Hiếu tiếp tục gửi qua mail cho tôi hai mẫu bằng ĐH nữa mà Hiếu đã làm. Qua nói chuyện, Hiếu tỏ ra là một người khá am hiểu về màu sắc của các loại bằng cấp cũng như thời gian để làm bằng. “Bằng tại chức thì màu xanh đậm như… cái áo em vậy thôi. Bằng chính quy thì màu tím. Bằng của ĐH Quốc gia thì to hơn. Bằng ĐH của bộ thì như cái này. Một năm chỉ có hai kỳ tốt nghiệp: Chính quy thì vào tháng 10, còn không chính quy thì tháng 4. Đây là khoảng thời gian mà tôi làm nhiều nhất”.

Khi tôi hỏi giá bằng thạc sĩ, Hiếu hào hứng cho biết: “Cái này nói thẳng luôn là giá 17 triệu đồng, đặt cọc trước 3 triệu đồng, để cho uy tín chút. Nếu anh đặc cọc cho tôi thì khoảng 5 ngày sau là có bằng luôn. Ok chứ?”.

>> Đoạn ghi âm cuộc mặc cả mua bằng ĐH, Thạc sĩ <<

Bằng thạc sĩ loại nào cũng bán!

Khác với Hiếu, một người có nick Yahoo là Lam_bang… lại rất hạn chế tiếp xúc trực tiếp với người lạ. Chủ nhân của nick này cho biết tên là Phong và đang ở Hà Nội, phần lớn chỉ giao tiếp qua Internet và đường bưu điện.

Tại lời rao trên trang web, Phong ra giá bằng thạc sĩ là 80 triệu đồng. Để xin được số điện thoại và hẹn gặp được người đại diện của Phong tại TP.HCM, chúng tôi đã ngồi chat và thuyết phục Phong gần 2 tiếng. Phong cho số điện thoại 0168… rồi bảo gọi số đó để gặp anh Mạnh và thỏa thuận.

Trong những ngày “giao dịch” với các “cò” bằng giả cũng như lần theo dấu vết, chúng tôi được biết hiện có rất nhiều sinh viên thuộc các Trường ĐH Sư phạm TP.HCM , Đại học Bách khoa TP.HCM, ĐH Khoa học Tự nhiên TP.HCM, ĐH Công nghiệp TP.HCM, ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM… làm “cò” cho những đường dây này để hưởng hoa hồng. Đối tượng mua bằng cũng đủ thành phần, từ công chức, giáo viên cho đến những sinh viên mới ra trường cần bằng để nộp hồ sơ xin việc. Những đường dây này không chỉ cung cấp trên địa bàn TP.HCM mà còn mở rộng ra nhiều tỉnh khác ở miền Tây.

Chúng tôi liền gọi theo số Phong cho và nói đã nói chuyện với Phong. Người ở đầu dây bên kia liền hẹn gặp tôi vào 8 giờ sáng hôm sau tại quán cà phê Diễm Xưa trên đường Phan Đăng Lưu.

Sáng 16.11, chúng tôi đến quán cà phê đã hẹn ngồi được một lát thì thấy số điện thoại hôm qua gọi đến, không ngờ Mạnh đã đến từ 7 giờ sáng rồi. Mạnh phân trần: “Nói chú em thông cảm, bây giờ nhà báo với công an giỏi lắm. Họ trà trộn, giả người đi mua bằng, nên cẩn thận là trên hết chú à”.

Tiếp chuyện một lát Mạnh tự giới thiệu mình sinh năm 1987, hiện là sinh viên năm 3 ngành Quản trị Kinh doanh Trường ĐH Kinh tế TP.HCM. Sau một hồi cà kê dông dài, Mạnh mới cho biết: “Ông Phong ở ngoài Hà Nội học ĐH Công nghệ thông tin, năm cuối. Mấy đứa cũng ngang tuổi nhau hết thôi. Ông đó rất giỏi vi tính”.

Mạnh nói rằng, đường dây này chỉ làm bằng thạc sĩ thôi, cả bằng của các trường trong nước và nước ngoài cấp . “Bằng thạc sĩ của anh làm rẻ không hà, có 17 triệu đồng. Nhiều nơi nó hét giá từ 100 đến 120 triệu đồng”. “Còn bằng thạc sĩ nước ngoài thì sao anh?”- tôi hỏi. Mạnh cho biết bằng thạc sĩ nước ngoài thì đắt hơn một chút, phải lên mạng liên hệ với các đường dây ở bên đó rồi mới làm được.

Sau một hồi vào mạng, Mạnh giới thiệu cho tôi hàng loạt các trường có thể làm giả bằng thạc sĩ. “Như ĐH Nam Thái Bình Dương là trường nổi tiếng đó em”- Mạnh nói. Sau đó Mạnh cung cấp thêm các địa chỉ http://www.sou... Theo lời Mạnh, các trường này đều có tiếng ở nước ngoài, giá bằng cũng khá đắt.

--------------

Bài 2: Các trường “đau đầu” với bằng giả

Gần dân!

Tác giả: Đặng Khánh Duy

Bài đã được xuất bản.: 29/11/2011 06:00 GMT+7

Mong rằng một ngày nào đó, khi được hỏi, mọi người dân đều tự hào rằng, họ đã không chọn sai người.

Câu chuyện xin bắt đầu từ Petrolimex. Tối 25/11, Bộ Tài chính đã công bố kết quả kiểm toán Petrolimex, một doanh nghiệp luôn kêu lỗ và yêu cầu tăng giá xăng dầu. Nhưng theo kết quả kiểm toán của Deloitte, trong ba năm liên tiếp 2008, 2009 và 2010, Petrolimex đều có lãi.
Lấy của người nghèo, chia cho ...người giàu?
Còn nhớ cũng trong 3 năm này, nhiều hơn một lần, giá xăng được tăng bởi nguyên nhân Petrolimex đang lỗ. Giá xăng tăng trong khi thu nhập của người dân không tăng. Thế nên, trước mỗi thông tin về việc tăng giá, người ta lại xếp hàng rồng rắn chỉ để mua được vài lít xăng.
Ai cũng biết mua được ít lít xăng, tiết kiệm được bao nhiêu? Nhưng thời buổi khó khăn, tiết kiệm được đồng nào hay đồng ấy. Ấy vậy mà, té ra, cuối cùng thì Petrolimex vẫn lãi, chỉ có dân là "lỗ", lỗ về tiền bạc, lỗ về thời gian. Thế nên, mới có một loạt các bài hát "chế" về chuyện "xăng" tăng giá trên các mạng xã hội mà hình như Petrolimex cũng không thấu. Không biết bao giờ giá xăng sẽ lại tăng nhưng giá điện thì đã lại "rập rình".
Để rộng đường dư luận cho việc tăng giá điện, lãnh đạo EVN công khai việc lương bình quân năm 2009 của cán bộ, nhân viên toàn tập đoàn là 7,3 triệu/ tháng/ người, một mức lương mà theo họ, không thể sống được ở thành thị.

Các tập đoàn Nhà nước được coi là trụ cột của nền kinh tế, giúp Nhà nước điều hành nền kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Vậy nên, các doanh nghiệp này được quyền sử dụng nhiều nguồn lực của quốc gia nhằm thực hiện vai trò của mình. Chỉ có điều, sử dụng nguồn lực của dân thì nhiều mà "dân" được nhờ thì ít.

Còn Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội thì khẳng định: "EVN nói 7 triệu mà không sống được thì nên xem lại". Trong khi đó, lương bình quân của người lao động năm 2009 là 2,8 triệu đồng theo công bố của Bộ Lao động, Thương binh Xã hội[1].
Không biết hiện nay chênh lệch giữa mức lương của cán bộ, công nhân viên EVN và các doanh nghiệp khác là bao nhiêu, nhưng chỉ riêng năm 2009 cũng có thể thấy, người làm ngành điện thuộc dạng "giàu". Vậy nay nếu EVN vì lỗ, không cắt giảm lương nhân viên mà lại đẩy lỗ cho người dân thì cũng chẳng khác nào lấy của người "nghèo" chia cho người "giàu". Chuyện này quả là hiếm gặp.
Các tập đoàn Nhà nước được coi là trụ cột của nền kinh tế, giúp Nhà nước điều hành nền kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Vậy nên, các doanh nghiệp này được quyền sử dụng nhiều nguồn lực của quốc gia nhằm thực hiện vai trò của mình. Chỉ có điều, sử dụng nguồn lực của dân thì nhiều mà "dân" được nhờ thì ít.
Vẫn biết Petrolimex và EVN đều có cái khó của mình. Có lẽ doanh nghiệp nào cũng thế. Vì thế, người ta chẳng mấy dễ dàng để chọn được người làm lãnh đạo cho những tập đoàn ấy.
Vậy nên, người dân mới kỳ vọng Petrolimex và EVN sẽ làm được nhiều hơn hiện nay, để người dân cảm thấy doanh nghiệp gần "dân" hơn ngay cả khi khó khăn thay vì khi được lợi từ việc sử dụng tài nguyên quốc gia thì nói là để làm "công tác xã hội", nhưng khi bị lỗ thì lại đổ cho "dân" (?)
"Dân vận" đang bị lãng quên?
Kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XIII, diễn ra với các phiên chất vấn được sự mong chờ của cả xã hội. Người đầu tiên đăng đàn là Bộ trưởng Đinh La Thăng, người được coi là có những quyết định mạnh mẽ từ đầu nhiệm kỳ, nhận được nhiều sự ủng hộ.
Nhưng có một câu của bộ trưởng khiến người viết bài này suy nghĩ. Bộ trưởng cho rằng Bộ trưởng là người trả lời đầu tiên nên chưa có kinh nghiệm. Những thành viên Chính phủ trả lời sau sẽ có kinh nghiệm hơn trong trả lời. Bộ trưởng ví "chất vất" như là "một cuộc đi thi".
Tôi lại chợt nhớ đến câu nói của đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc: "Chính phủ nên coi đây là một cơ hội "được" chất vấn chứ không phải "bị" chất vấn. Đây là một diễn đàn rất thuận lợi cho việc chia sẻ thông tin. Lúc này, tôi nghĩ cần chia sẻ ngay cả khó khăn của Chính phủ chứ không chỉ một chiều là đòi hỏi, vì mong muốn là vô cùng"[2].
Có lẽ ở cương vị là người bị hỏi, Bộ trưởng nào cũng có tinh thần phải chuẩn bị kỹ lưỡng để vượt qua "kỳ thi" thể hiện được hết "năng lực" của mình. Lại chợt nhớ đến Hồ Chí Minh người đã biết biến báo chí trở thành vũ khí chiến đấu góp phần vào công cuộc cứu nước và dựng nước của dân tộc, đến Nguyễn Văn Linh với "Những việc cần làm ngay" làm nức lòng cả dân tộc.
Ngày ấy chưa có chất vấn của đại biểu Quốc hội như bây giờ nhưng những vị lãnh đạo cao cấp đã luôn tự chất vấn mình, tự làm mình đến "gần" dân để dân hiểu và làm theo.
Lại ngẫm thời nay, người ta ít thấy những bài viết của người lãnh đạo về những chính sách của ngành, của khu vực mình quản lý. Thường xuyên nhất có lẽ chỉ là những bài trả lời phỏng vấn báo chí. Cao hơn nữa là những phiên trả lời chất vấn của Quốc hội.
Dường như việc giải thích cho dân hiểu, cho dân tin hay nói theo cách mà Đảng và Nhà nước luôn nhấn mạnh là công tác "dân vận" đang bị lãng quên ở một khía cạnh nào đó.
Quốc hội nóng lên bởi những tranh luận về việc có nên ra đời hay không Luật Nhà văn, Luật Biểu tình. Còn người viết bài này thì mong trong danh sách các dự thảo luật trình Quốc hội sẽ có thêm "Luật gần dân" để sẽ có nhiều hơn những Bộ trưởng được cư dân mạng lập hội ủng hộ.
Người dân cũng không quá ngạc nhiên khi có một bộ trưởng "vi hành" cùng người dân trên xe buýt. Và mong rằng một ngày nào đó, khi được hỏi, mọi người dân đều tự hào rằng, họ đã không chọn sai người.

[1] http://www.baomoi.com/Home/LaoDong/www.thesaigontimes.vn/Muc-luong-binh-quan-28-trieu-dong/3722479.epi
[2] Bài "'Được" chất vấn chứ không phải 'bị'" - Thủy Chung - Vietnamnet ngày 20/11/2011.

Thế hệ 9X: Làm quan hay làm ăn?

Tác giả: TS. Alan Phan

Bài đã được xuất bản.: 29/11/2011 05:00 GMT+7

Có lẽ các bạn trẻ Việt không hứng thú nhiều đến chuyện làm ăn như chúng ta đã lầm tưởng?

Cuối tuần qua, tôi được mời đến Đại Học Ngân Hàng ở Thủ Đức để tản mạn cùng các bạn sinh viên trẻ về cơ hội khởi nghiệp trong năm Thìn mà nhiều kinh tế gia thế giới dự đoán là năm của biến động và suy thoái. Nhóm tổ chức hội thảo gồm 6 đại học liên đới có tổng cộng 45 ngàn sinh viên. Chỉ khoảng 100 người hiện diện, dù sáng thứ Bảy 19/11 là một ngày đẹp trời. Tôi nhớ buổi nói chuyện, cũng miễn phí và cùng đề tài, ở đại học Fudan, Thượng Hải 10 năm về trước. Có đến hơn 2,000 sinh viên chen nhau trong mưa, ban tổ chức phải dời địa diểm đến nơi lớn hơn.
Máu kinh doanh?
Có lẽ các bạn trẻ Việt không hứng thú nhiều đến chuyện làm ăn như chúng ta đã lầm tưởng? Hay là vì ngày hôm đó, một bạn trẻ giải thích, các sinh viên đều muốn nghỉ ngơi để lấy sức tối nay đi bão. Trận bóng đá với Indonesia để vào chung kết giải SEA games là một chờ đợi từ hai năm nay và rất quan trọng cho niềm tự hào dân tộc. Nhưng dù thế nào, đơn giản đây chỉ là một buổi nói chuyện không lấy gì làm thú vị cho các sinh viên ngành kinh tế và ngân hàng. Hay tại hai diễn giả, tôi và TS. Nguyễn Mạnh Hùng, không đủ kỹ năng và kinh nghiệm?
Trong cái quan sát phiến diện của tôi qua nhiều quốc gia, những dân tộc thích làm ăn thường có mức sống và thu nhâp khả quan hơn các bạn láng giềng. Phi thương bất phú mà? Dĩ nhiên, còn rất nhiều yếu tố khác liên quan và ảnh hưởng, như môi trường văn hóa, cơ chế chánh phủ, thời cơ thuận lợi hay tài nguyên dồi dào. Tuy nhiên, nếu giữ các mẫu số chung khác đồng đều, thì tựu trung, một người Mỹ vẫn thích kinh doanh hơn một người Mexican, người Tàu thích buôn bán hơn người Mã Lai, người Đức thích làm ăn hơn người Tây Ban Nha?
Máu làm quan?
Riêng về chúng ta, một ông Pháp nào đó có câu phê bình là trong mỗi người Việt Nam đều hiện diện một ông quan nhỏ (un petit mandarin). Qua bao thời đại, mộng ước của phần lớn thanh niên Việt là học giỏi để đỗ cao và làm quan. Bài thơ "Trăng Sáng Vườn Chè" là một thể hiện của giấc mơ Việt. Lấy được công chúa để làm phò mã là trúng số độc đắc.

Ảnh: Sinh vien Duoc

Gần đây, sau khi một số đại gia mua máy bay riêng, biểu diễn siêu xe và cặp kè chân dài, giới doanh nhân mới được để ý và tạo vài ấn tượng đến các bạn trẻ. Tuy nhiên, lấy tiền của bố mẹ để khoe khoang thì vẫn thỏai mái hơn là đầu tư vài chục năm công sức vào một dự án kinh doanh. Lý tưởng tuyệt vời nhất là dùng thế lực "con cháu" để được bổ nhiệm làm quản lý một tập đoàn quốc doanh. Vừa có tiền vừa có quyền.
Con đường vất vả
Trong buổi hội thảo, tôi nói về 6 yếu tố căn bản của mọi thành công bền vững trên thương trường: động lực, sức khỏe, thời gian, hành động, kiến thức và may mắn. Tôi nói thêm về những thất bại sẽ đến, ý chí để tiếp tục giữ lửa, và những sáng tạo liên tục để duy trì lợi thế cạnh tranh. Sau đó, một bạn trẻ phê bình là sao quy trình thành công của chú mệt mỏi quá vậy? Chú chỉ cho cháu "một con đường tắt để đón đầu" đi. Tôi trả lời là nghe nói ở đây, đường tắt cũng vất vả, sao cháu không thử gõ cửa sau của căn nhà cháu muốn đến?
Tôi cũng nói về mặt trái của kinh doanh: những áp lực hàng ngày từ mọi phía, những trách nhiêm với nhân viên, cộng đồng và những chuẩn mực đạo đức để tạo một thương hiệu lâu dài. Đây là những gánh nặng có thể làm suy sụp sức khỏe cá nhân, hạnh phúc gia đình và mục tiêu đời sống. Do đó, tôi hoàn toàn thông cảm với lựa chọn của bạn trẻ về một con đướng an nhàn hơn khi ra trường; việc tốt nhất là chạy chọt được một chỗ trong các công sở nhiều bổng lộc.
Con đường mơ ước
Sau 5 ngàn năm tiến hóa của nhân loại, định luật Darwin không ứng dụng ờ Viêt Nam. Một anh trưởng thôn hay trưởng xã vẩn oai quyền và sống sung túc như thời phong kiến hơn trăm năm trước. Có lẽ vì văn hóa và truyền thống, người dân vẫn phải co rúm như một con sâu khi đối diện với một ông quan, dù là quan làng. Khác với tư duy cùa các dân tộc Âu Mỹ: lương anh chị lấy từ tiền thuế của tôi thì tôi là người chủ, trả lương cho anh chị để được phuc vụ.
Vào năm 2007, tôi có dịp đến Sở Kế Hoạch Thành Phố để ký vào một văn kiện gì đó trong việc xin giấy phép kinh doanh. Buổi trưa trời nóng như thiêu đốt và tôi muốn đi bộ sau bữa ăn no cho tiêu cơm. Chiếc quần ngắn và cái áo thun là một giải pháp hợp lý. Khi đến cổng, hai ông bảo vệ không cho tôi vào. Tôi hỏi lý do và được biết là lối ăn mặc của tôi "tỏ thái độ vô lễ" với các ông công bộc đang ngồi trong phòng lạnh. Sau một biện luận chừng 5 phút, tôi phải rút lui vì phản hồi của hai ông bảo vệ rất logic và vững vàng. Thuyết phục nhất là lời đe dọa sẽ "nhốt tôi" nếu còn cãi bậy.
Thế giới chúng ta
Cũng trong buổi mạn đàm, tôi nói về một chuyến xe buýt buổi sáng ở Copenhagen năm 1966. Tôi đứng cạnh ông Otto, Thủ Tướng Đan Mạch, vì xe đông người không còn chỗ ngồi. Ông ta đang trên đường đi làm hàng ngày và dù chào hỏi nhau thân mật, không hành khách nào có ý định nhường chỗ cho ông quan lớn. Sau khi nghe chuyện, một cô sinh viên nói là cô nghe như chuyện khoa học giả tưởng. Cô hỏi tôi cái thế giới ngoài kia đã vào thế kỷ 21 rồi phải không thầy?
Vì chúng ta còn sống trong quá khứ, tôi hiểu ra là thế hệ "trí thức" tiếp nối của Việt Nam vẫn coi chuyện làm quan là con đường của lựa chọn. Làm doanh nhân vất vả và mất nhiều thời gian quá. Chỉ có một ít anh chị ngu và liều hay nghèo và cô đơn mới đi vào đường này. Tôi ra về, buổi trưa nắng gắt, nhưng ở chân trời, những đám mây đen đã mù mịt. Trời sẽ mưa to chiều nay. Một bài hát xưa cũ bổng vang vọng...
"Lòng trần còn tơ vương khanh tướng, thì đường trần mưa bay gió cuốn...còn nhiều em ơi..."
TS. Alan Phan là Chủ Tịch Quỹ Đầu Tư Viasa tại Hong Kong và Shanghai. Du học Mỹ từ năm 1963, ông đã làm việc tại nhiều công ty đa quốc gia ở Wall Street và phát triển công ty Hartcourt của mình thành một tập đoàn niêm yết trên sàn Mỹ với thị giá hơn 700 triệu dollars. Ông sống và làm việc tại Trung Quốc từ 1999. T/S Phan đã xuất bản 7 cuốn sách bằng Anh và Việt ngữ về kinh tế tài chánh của các quốc gia mới nổi. Ông tốt nghiệp BS tại Penn State (Mỹ), MBA tại American Intercontinental (Mỹ), Ph.D tại Sussex (Anh) và DBA tại Southern Cross (Úc). Email của ông là gocnhinalan@gmail.com và Web site cá nhân là www.gocnhinalan.com.

Phiêu lưu và lãng phí!

Tác giả: Tô Văn Trường

Bài đã được xuất bản.: 5 giờ trước

Không có gì để đảm bảo chắc chắn sản phẩm dự tính và kịch bản biến đổi khí hậu được xây dựng bởi một số cá nhân trong một cơ quan lại có thể được xem là "bảo bối" cho mọi địa phương, Bộ, ban, ngành áp dụng đại trà.

Tiếp cận ngược
Biến đổi khí hậu (BĐKH), mà trước hết là sự nóng lên toàn cầu và mực nước biển dâng, là một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại trong thế kỷ 21. Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới (2007), Việt Nam là một trong năm nước sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng của BĐKH và nước biển dâng, trong đó vùng đồng bằng sông Hồng và sông Mê Công bị ngập chìm nặng nhất. Hậu quả của BĐKH đối với Việt Nam là nghiêm trọng và là một nguy cơ hiện hữu cho mục tiêu xoá đói giảm nghèo, cho việc thực hiện các mục tiêu thiên niên kỷ và sự phát triển bền vững của đất nước.
Nhận thức rõ ảnh hưởng của BĐKH, Chính phủ Việt Nam đã sớm tham gia và phê chuẩn Công ước Khung của Liên Hiệp Quốc về BĐKH và Nghị định thư Kyoto. Việc xây dựng và thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia ứng phó với biến đổi khí hậu theo Nghị quyết 60/2007/NQ-CP là rất cần thiết. Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia đối phó với vấn đề biến đổi khí hậu theo các kịch bản biến đổi khí hậu và mực nước biển dâng 2009, đây là "bảo bối" để các bộ, ban, ngành và các địa phương tiếp tục xây dựng chiến lược, kế hoạch của mình.
Theo tài liệu "Kịch bản biến đổi khí hậu, nước biển dâng" do Bộ Tài nguyên và Môi trường công bố tháng 6.2009, mực nước biển được dự báo sẽ dâng 75cm (phương án thấp) và 100cm (phương án cao) cho cả nước. Mực nước biển dâng được công bố cho suốt dọc bờ biển đất liền của Việt Nam liệu có phục vụ được hữu hiệu công tác quy hoạch của các vùng có tính đến yếu tố biến đổi khí hậu không?
Hiện nay, một phiên bản mới sắp được công bố, có thể đảo lộn rất nhiều kế hoạch đã triển khai trước đây. Câu hỏi đặt ra là độ tin cậy và hiệu quả ứng dụng trong thực tế của nó như thế nào? Nếu kịch bản đối phó với BBKH lại vẫn chưa chuẩn xác thì phải làm gì, như thế nào để tránh phiêu lưu và lãng phí, tốn kém thời gian, công sức và tiền của rất lớn của nhà nước và nhân dân?
Biến đổi khí hậu hiện nay được xem là một lĩnh vực khoa học liên kết nhiều ngành khoa học khác nhau (Interdisciplinary). Theo cách phân chia của Ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), có 3 nhóm ngành trong đó các nhà khoa học có nhiệm vụ phải giải quyết được 3 nhóm vấn đề: 1) Bản chất của sự BĐKH (Physical Science - WG1); 2) Tác động của BĐKH, tính dễ bị tổn thương và thích ứng với BĐKH (Impact, Adaptation and Vulnerability - WG2); và 3) Giảm thiểu BĐKH (Mitigation - WG3).
Với lôgic đó, nhiệm vụ của WG1 là trả lời được các câu hỏi về bằng chứng của sự BĐKH hiện đại, chứng minh được những nguyên nhân gây BĐKH, chỉ ra được khả năng mô phỏng khí hậu (hiện tại và quá khứ) của các mô hình, tính hợp lý của các kịch bản khí nhà kính và kết quả dự tính (projection) khí hậu tương lai bằng các mô hình. Từ những kết quả của WG1, nhiệm vụ của WG2 là đánh giá mức độ tác động, mức độ tổn thương và khả năng cũng như chiến lược thích ứng với BĐKH.
Cũng cần lưu ý là BĐKH có thể mang lợi đến cho một số đối tượng, khu vực, lĩnh vực, nhưng việc đánh giá của WG2 chủ yếu nhấn mạnh ở khía cạnh tác động xấu của BĐKH. Cũng từ kết quả chứng minh của WG1 về nguyên nhân gây BĐKH mà hiện nay đã được xác định là do gia tăng hàm lượng khí nhà kính từ hoạt động của con người. Nhiệm vụ của WG3 là tìm các giải pháp giảm thiểu sự BĐKH.
Khái niệm "giảm thiểu" (mitigation) được hiểu là làm sao để giảm phát thải khí nhà kính qua đó giữ cho khí hậu Trái đất không nóng lên nữa và dần dần trở nên ổn định. Đó cũng là động cơ thúc đẩy phát triển các công nghệ sạch, sản xuất và sử dụng năng lương sạch. Tuy nhiên, gần đây người ta cũng đề cập đến việc "giảm thiểu" tác động của BĐKH, nghĩa là có sự khác nhau giữa "Mitigation of Climate Change" (WG3 quan tâm) và "Mitigation of Climate Change Impacts" (các quốc gia chịu tác động xấu của BĐKH quan tâm).
Từ những khái niệm cơ bản trên đây, đối với Việt Nam, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia (NTP) làm được rất nhiều việc nhưng rất tiếc phương pháp tiếp cận lại làm theo bài toán ngược. Đáng lẽ ra, chúng ta phải đi theo trình tự:
1) Cần phải biết khí hậu Việt Nam có biến đổi không? Nếu có thì biến đổi như thế nào?
2) Nếu khí hậu có biến đổi thì tác động của nó theo chiều hướng có lợi hay có hại? Lĩnh vực nào, ở đâu có lợi hay có hại? Mức độ nào? v.v.
3) Với những tác động (có hại) đó, ai, lĩnh vực nào, ở đâu dễ bị tổn thương, tổn thương ít hay nhiều, v.v.
4) Khả năng giảm thiểu tác động/tổn thương do BĐKH? Chiến lược ứng phó, kế hoạch ứng phó?
5) Còn vấn đề giảm thiểu BĐKH thì VN chưa có nghĩa vụ phải giảm phát thải khí nhà kính. Tất nhiên, đây là vấn đề "tế nhị" không nên tuyên bố công khai mà nên tham gia với thế giới được đến đâu thì hay đến đấy.
Bất định?
Tất cả những vấn đề nói trên từ (2-4) đều phải dựa trên cơ sở của vấn đề (1) nên ở đây, chúng tôi chỉ đi sâu vào phản biện chi tiết vấn đề (1) tìm ra những bất cập và những chỗ sai, để kiến nghị các giải pháp cần phải khắc phục.
Đánh giá BĐKH bao gồm hai nội dung lớn là:
1.Đánh giá BĐKH quá khứ và hiện tại: Nghiên cứu, khảo sát, xác định sự BĐKH dựa trên các chuỗi số liệu quan trắc từ mạng lưới trạm. Mục đích của nhiệm vụ này nhằm đưa ra những bằng chứng thực tế về bức tranh BĐKH hiện tại và quá khứ (được hiểu là từ khi có số liệu quan trắc đến nay và gần đây). Đối với nhiệm vụ này, nguồn số liệu quan trắc là cực kỳ quan trọng. Đáng tiếc là ta chưa có một đề tài nghiên cứu khoa học nào làm một cách bài bản, đầy đủ về vấn đề này.

Đồng bằng sông Cửu Long được cảnh báo sẽ chịu ảnh hưởng nghiêm trọng của biến đổi khí hậu.

Mấu chốt vẫn là số liệu. Bộ Tài nguyên & Môi trường sở hữu một "kho" số liệu nhưng lưu trữ còn manh mún, không chuyên nghiệp, dẫn đến số liệu được sử dụng trong các đề tài nghiên cứu khoa học đều chưa qua kiểm định chất lượng , và do vậy không có gì đảm bảo kết quả là chính xác!.
Giải pháp cho việc này là cần xây dựng một cơ sở dữ liệu chuẩn của quốc gia trong đó tất cả các nguồn số liệu quan trắc phải bảo đảm đã được kiểm định chất lượng, thống nhất định dạng (format). Trên cơ sở đó, những tính toán, phân tích, đánh giá về BĐKH quá khứ và hiện tại cần phải được thực hiện lại một cách bài bản. Có như vậy kết quả mới đủ độ tin cậy và sử dụng được cho các mục đích khác.
2. Đánh giá BĐKH trong tương lai: Đây là vấn đề gây bức xúc nhất. Thực chất của bài toán là xây dựng các kịch bản BĐKH cho tương lai, làm cơ sở để đánh giá tác động, tính dễ bị tổn thương và thích ứng với BĐKH.
Về nguyên tắc, ta không thể trực tiếp dự tính khí hậu tương lai cho Việt Nam nên cần sử dụng kết quả của thế giới, nghĩa là sử dụng sản phẩm dự tính khí hậu tương lai từ các mô hình khí hậu toàn cầu (GCM) làm đầu vào cho các mô hình khác để hạ thấp qui mô (downscaling) không gian về qui mô khu vực và địa phương. Các mô hình khác hàm nghĩa là các mô hình thống kê (statistical downscaling) và mô hình động lực (dynamical downscaling).
Sản phẩm downscaling sẽ là cơ sở để xây dựng kịch bản BĐKH cho khu vực (ví dụ như Đông Nam Á), quốc gia và vùng lãnh thổ (chẳng hạn các vùng khí hậu, các tỉnh, thậm chí đến qui mô cấp huyện). Do đó, khi xây dựng các kịch bản cần phải làm rõ: (1) Mức độ tin cậy của sản phẩm từ các GCM; (2) Độ chính xác hoặc sai số của công cụ downscaling (các mô hình thống kê và động lực).
Khía cạnh thứ nhất khó có thể xác định được, và vì vậy để đảm bảo độ tin cậy (giảm tính bất định hay tính không chắc chắn), người ta thường sử dụng nhiều nguồn sản phẩm từ các GCM khác nhau. Khía cạnh thứ hai tùy thuộc chủ yếu vào năng lực của đội ngũ cán bộ làm kịch bản. Thông thường các kịch bản được xây dựng một cách độc lập từ các nhóm nghiên cứu khác nhau, sau đó đưa ra hội thảo, tranh luận để tìm ra được một kịch bản chung bảo đảm độ tin cậy cao nhất có thể.
Phương pháp downscaling thống kê thiết lập mối quan hệ thống kê (hiện nay chủ yếu là quan hệ hồi qui hoặc phức tạp hơn là mạng thần kinh nhân tạo (ANN) giữa tập số liệu quan trắc (trên mạng lưới trạm) và số liệu mô phỏng của GCM cho thời kỳ chuẩn (baseline) và giả thiết rằng mối quan hệ này vẫn đúng cho tương lai, sau đó sử dụng mối quan hệ này với đầu vào (các biến độc lập) là sản phẩm dự tính của GCM để xác định tập giá trị các yếu tố khí hậu tương lai cho các trạm. Ưu điểm chính của phương pháp này là đơn giản, dễ sử dụng, không đòi hỏi tài nguyên, năng lực tính toán mạnh. Nhược điểm quan trọng nhất của phương pháp downscaling là (1) không đảm bảo được mối quan hệ vật lý giữa các biến khí hậu (vì mỗi biến được xác định theo một hoặc một số phương trình liên hệ khác nhau); (2) quan hệ thống kê trong quá khứ có thể không còn đúng trong tương lai do điều kiện khí hậu sẽ bị biến đổi; (3) chỉ có thể nắm bắt được "qui luật" nhưng khó có thể nắm bắt được những biến đổi đột biến (extreme events); (4) chỉ dự tính được cho những nơi có thể thiết lập được các quan hệ thống kê (những nơi có số liệu quan trắc).
Phương pháp downscaling động lực sử dụng các mô hình khí hậu khu vực (RCM) làm công cụ, số liệu từ các GCM (cả mô phỏng cho thời kỳ chuẩn và dự tính tương lai) làm điều kiện biên. Các RCM nói chung được phát triển dựa trên các mô hình khu vực hạn chế (Limited Area Model - LAM) dự báo thời tiết. Bản chất các mô hình này là giải hệ phương trình thủy nhiệt động lực học bằng các phương pháp khác nhau (sai phân hữu hạn, phổ, ...) trong không gian 5 chiều (x, y, z, t và các biến khí quyển). Độ chính xác của sản phẩm của các mô hình phụ thuộc vào (1) động lực học và vật lý của mô hình (các phương trình, phương pháp sai phân, độ phân giải, các sơ đồ tham số hóa vật lý,...); (2) số liệu điều kiện biên (sản phẩm của GCM).
Ưu điểm chính của phương pháp này là: Đảm bảo mối quan hệ ràng buộc vật lý giữa các biến khí hậu; Cho phép tái tạo và mô tả chi tiết được điều kiện khí hậu ở bất kỳ nơi nào trong miền tính của mô hình; Nắm bắt được cả qui luật và những biến đổi đột biến. Tuy nhiên nhược điểm là: Đòi hỏi năng lực máy tính lớn cả tốc độ, khối lượng tính toán cũng như không gian lưu trữ; Sai số vẫn còn lớn đối với một số yếu tố như giáng thủy (do phụ thuộc nhiều vào các sơ đồ tham số hóa đối lưu), mây, gió.
Rõ ràng là không có gì để đảm bảo chắc chắn sản phẩm dự tính và kịch bản BĐKH được xây dựng bởi một số cá nhân trong một cơ quan lại có thể được xem là "bảo bối" cho mọi địa phương, Bộ, Ban, Ngành áp dụng đại trà. Xu hướng hiện nay trên thế giới khi xây dựng các kịch bản BĐKH ở qui mô quốc gia và vùng lãnh thổ người ta cố gắng tạo ra được càng nhiều sản phẩm dự tính khí hậu càng tốt, và càng có nhiều tổ chức, cá nhân tham gia một cách độc lập càng tốt, sau đó tổ hợp lại bằng các phương pháp khác nhau để nhận được các kịch bản có tính bất định nhỏ nhất, cố gắng dạt được độ tin cậy cao nhất.
Trở lại với vấn đề các kịch bản BĐKH ở Việt Nam. Năm 2009 phiên bản chính thức đầu tiên (trước đó đã có 2 phiên bản) được Thủ tướng phê duyệt và đưa ra áp dụng đại trà. Phiên bản này được Bộ Tài nguyên & Môi trường xây dựng dựa trên chỉ một phướng pháp duy nhất là downscaling thống kê sử dụng phần mềm MAGIC/SCENGEN. Không ai có thể kiểm soát được nhóm tác giả làm như thế nào để đạt được kết quả đó.
Đó cũng là sản phẩm duy nhất, không có đối chứng, không có so sánh. Do đó có thể khẳng định kịch bản đó còn chứa đựng tính bất định rất lớn. Và điều đó đã được khẳng định lại sau lần Hội thảo "cập nhật" kịch bản năm 2010 để chuẩn bị cho phiên bản mới sắp công bố (đáng lẽ đã công bố rồi).
Điều nguy hiểm là người ta đã nhận thấy có sự khác biệt rất lớn giữa hai phiên bản: năm 2009 (đã công bố) và năm 2010 (dự định cập nhật), nhưng không thể khẳng định cái nào đúng hơn cái nào (vì cả hai đều chẳng có gì chắc chắn cả). Về lý, cái sau chắc phải khắc phục được những nhược điểm của cái trước, nhưng nếu thừa nhận cái sau "đúng hơn" thì phải "chỉnh" cái trước (đã được áp dụng) quá nhiều.
Và vì vậy, người ta dự định chỉnh theo kinh nghiệm của các "lão gia" sao cho vừa vẫn đảm bảo "có cập nhật" lại vừa làm yên lòng những cơ quan, tổ chức đã "lỡ" áp dụng cái trước để triển khai "ứng phó"!
Gần đây, tôi được tham dự Hội thảo khoa học của Trường Đại học Khoa học tự nhiên Hà Nội có sự công tác của chuyên gia Đức chạy 3 mô hình khí hậu khu vực (RegCM, REMO, MM5CL) với hai loại đầu vào từ GCM (NCAR và ECHAM) mà kết quả xử lý còn chưa dám nói lên điều gì là chắc chắn cả.
Kết luận và kiến nghị:
Trước hết, cần phải dừng ngay việc triển khai các nhiệm vụ "đánh giá tác động của BĐKH và kế hoạch/chiến lược ứng phó" của các tỉnh, Bộ, Ban, Ngành dựa trên kịch bản BĐKH năm 2009 và cả sắp công bố. Lý do là các kịch bản này vẫn hàm chứa tính bất định quá cao.
Chính phủ yêu cầu các cơ sở đang xây dựng kịch bản BĐKH như Bộ Tài nguyên & Môi trường, Bộ Nông nghiêp & Phát triển nông thôn, Đại học Cần Thơ, Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội vv...nhóm họp lại, thông báo xem ai, ở đâu đang làm gì, đến đâu (có thể nêu kết quả). Mục đích của cuộc họp/hội thảo này là đánh giá lại phương pháp, cách tiếp cận để biết được các cơ sở khác nhau có nhận thức đúng đắn việc nội hàm của vấn đề không, và cũng để biết xem những cơ sở nào đang làm giống nhau vv...Nếu các nhà khoa học Việt Nam cởi mở trao đổi các thông tin, số liệu, phương pháp luận, cách tiếp cận và kết quả tính toán, chắc chắn sẽ có kết quả tốt hơn, tin cậy hơn.
Phân công các cơ sở thực hiện việc dự tính và xây dựng kịch bản theo các cách tiếp cận được cho là hợp lý (thực chất các kịch bản chưa cần thiết nhưng họ vẫn có thể đề xuất để dùng làm tham khảo). Cần tính toán bổ sung một cách định lượng mực nước biển dâng phù hợp đối với các vùng bờ biển khác nhau để kịp thời điều chỉnh cho công tác quy hoạch của các các ngành và địa phương.
Ấn định thời hạn giao nộp sản phẩm dự tính khí hậu tương lai và thời kỳ chuẩn dưới các định dạng (format) thống nhất và thành lập một nhóm hoặc tất cả các cơ sở cùng làm "tổ hợp lại". Kết quả dự tính ở đây sẽ là cơ sở để xây dựng kịch bản BĐKH cho Việt Nam, và thậm chí cho các tỉnh, thành. Hầu hết các các cơ sở đang thực hiện theo các đề tài (cấp nhà nước, cấp bộ,...) thì không cần nhà nước phải chi tiền, mà chỉ yêu cầu tham gia như là một nhiệm vụ bắt buộc của các đề tài nghiên cứu khoa học.
BĐKH là vấn đề toàn cầu cần phải được quan tâm tìm giải pháp ứng phó cả trước mắt và lâu dài đặc biệt các giải pháp thích nghi và giảm thiểu các tác hại. Tuy nhiên BĐKH không phải là con "ngáo ộp" để vội vã đưa ra các kịch bản ứng phó thiếu độ tin cậy, dẫn đến phiêu lưu, lãng phí, không hiệu quả. Khí hậu luôn biến đổi từ từ, nước biển dâng cũng từ từ nhưng hệ quả của BĐKH là sự biến đổi của các hiện tượng cực đoan, cái nào "nóng" hơn và nên xử lý như thế nào là vấn đề các nhà khoa học và nhà quản lý phải trả lời vì cuộc sống của người dân.

Quốc hội cần quyết liệt hơn nữa trong phòng chống tham nhũng // “Trị” tham nhũng: Cần minh bạch

(NLĐ) – Ngày 29-11, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đơn vị số 1, TPHCM tiếp xúc với hơn 800 cử tri quận 3 và quận 4 - TPHCM để báo cáo kết quả kỳ họp thứ 2. Phần lớn cử tri bày tỏ mong muốn QH và Chính phủ quyết liệt hơn trong phòng chống tham nhũng, kéo giảm tai nạn giao thông và nâng cao chất lượng giáo dục…

Báo cáo một số vấn đề quan trọng theo kiến nghị của cư tri, Chủ tịch nước cho biết về vấn đề tham nhũng, Trung ương Đảng sẽ có tổng kết, đánh giá vào tháng 4 năm sau. Về kiến nghị của cử tri xoay quanh chế độ chính sách đối với cán bộ phường, xã, Chủ tịch nước cho rằng cần phải có sự tính toán lại để giải quyết căn cơ những bất hợp lý còn tồn tại.

Đối với băn khoăn của cử tri về quản lý lao động nước ngoài, Chủ tịch nước khẳng định luật đã ban hành khá đầy đủ, song cơ quan sử dụng lao động, kể cả địa phương, đã quản lý hết sức lỏng lẻo. Vì thế, Bộ LĐ-TB-XH và các cơ quan chức năng đang rà soát lại; trên cơ sở đó có biện pháp quản lý chặt chẽ hơn.

Cùng ngày, Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng và Đoàn ĐBQH tỉnh Hà Tĩnh đã có buổi tiếp xúc với cử tri TP Hà Tĩnh và cử tri xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Trước sự quan tâm của cử tri Hà Tĩnh về nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề bảo vệ chủ quyền Tổ quốc, Chủ tịch QH khẳng định Đảng, Nhà nước chủ trương gìn giữ, tạo lập môi trường hòa bình, chính trị ổn định để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc đồng thời sẵn sàng bảo vệ chủ quyền; giải quyết các vấn đề tranh chấp thông qua đàm phán hòa bình.

V.Tùng – T.Nga – N.Duy

http://nld.com.vn/20111129115932135p0c1002/quoc-hoi-can-quyet-liet-hon-nua-trong-phong-chong-tham-nhung.htm

“Trị” tham nhũng: Cần minh bạch

Thứ Ba, 29/11/2011

Chính phủ Việt Nam cam kết hành động mạnh mẽ, quyết liệt hơn để đẩy lùi tham nhũng đang có chiều hướng phát triển nhanh và tinh vi hơn

“Sau 5 năm thực hiện phòng chống, tham nhũng đã được hạn chế. Việc phát hiện và xử lý các vụ việc tham nhũng ngày càng có hiệu quả, kịp thời, đến nơi đến chốn. Tuy lĩnh vực này rất nhiều khó khăn, phức tạp, nhưng ở một mức độ nào đó đã mạnh dạn hơn trong ngăn chặn tham nhũng, bước đầu tạo được niềm tin trong nhân dân” - Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh khẳng định tại buổi Đối thoại Phòng chống tham nhũng (PCTN) lần thứ 10 tại Hà Nội ngày 29-11.

Khởi tố 280 vụ tham nhũng mỗi năm

Đối thoại lần này là cơ hội để Chính phủ Việt Nam và các đối tác phát triển quốc tế xác định những biện pháp quyết liệt và mang tính đột phá để cùng nhau đấu tranh chống tham nhũng.

Cái đại biểu Việt Nam và nước ngoài tại buổi Đối thoại Phòng chống tham nhũng ngày 29-11

Đánh giá về tác động, hiệu quả của 9 kỳ đối thoại PCTN trước đây, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng đối thoại là kênh quan trọng để Chính phủ Việt Nam hoàn thiện các cơ sở pháp lý và tìm hiểu căn nguyên của tham nhũng. Từ năm 2006, Việt Nam đã hoàn thiện khung pháp lý, tăng cường tính minh bạch, ngăn chặn tham nhũng để tạo môi trường đầu tư, cạnh tranh bình đẳng.

Từ năm 2006-2010, đã phát hiện, kiến nghị xử lý, thu nộp cho Nhà nước 80.130 tỉ đồng từ công tác PCTN. Mỗi năm trung bình khởi tố 280 vụ án/hơn 600 bị can liên quan đến tham nhũng. Việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu đã được triển khai. Riêng năm 2011 có 61 trường hợp người đứng đầu bị xử lý kỷ luật do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng trong phạm vi mình quản lý; triển khai đề án 30 về cải cách thủ tục hành chính, tiết kiệm 6.000 tỉ đồng/năm cho người dân và doanh nghiệp.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cũng khẳng định trong bối cảnh hiện nay, tham nhũng vẫn đang có chiều hướng phát triển nhanh và tinh vi hơn, vì vậy Chính phủ Việt Nam cam kết hành động mạnh mẽ, quyết liệt hơn để đẩy lùi tham nhũng. “Việt Nam hoàn toàn hiểu rằng tham nhũng là rào cản lớn trên con đường phát triển. Không thể có hình mẫu cho mọi quốc gia nhưng Việt Nam thể hiện sự tiếp thu, học hỏi kinh nghiệm của quốc tế để hoàn thiện con đường phát triển của mình” - Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói.

Dễ tham nhũng ở doanh nghiệp Nhà nước

Với tư cách đồng chủ tịch đối thoại, Đại sứ Anh tại Việt Nam - TS Antony Stokes - nhấn mạnh đến tầm quan trọng của tiếp cận thông tin trong việc thúc đẩy tính minh bạch và tính giải trình. “Năm 1946, khi các đại biểu Quốc hội Việt Nam chất vấn Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Chính phủ sẽ dùng luật pháp mà trị những kẻ ăn hối lộ. Đã trị, đang trị và sẽ trị cho kỳ hết”. Tuy nhiên, 55 năm đã trôi qua, tham nhũng vẫn là một vấn đề mang tính hệ thống. Tham nhũng đe dọa sự phát triển và ổn định của đất nước cũng như uy tín của Việt Nam. Đồng thời, tham nhũng làm tổn thương người nghèo và những người dễ bị tổn thương”.

Theo báo cáo của ông Renwwick Irvine, Bộ Phát triển Quốc tế Anh, tham nhũng vẫn đang là tệ nạn gây nhức nhối, có hệ thống nhưng mới giải quyết được khoảng 30%. Đại diện Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tại Việt Nam chỉ ra rằng một trong hai lĩnh vực dễ bị “dính” tham nhũng nhất là các doanh nghiệp Nhà nước do tính cạnh tranh kém và dễ “ăn xổi”.

Đại sứ Anh nhấn mạnh Việt Nam cần đạt nhiều tiến bộ hơn nữa về vấn đề minh bạch và giải trình, trong đó có việc cần sớm ban hành Luật Tiếp cận thông tin, cho phép báo chí thông tin một cách có trách nhiệm về vấn đề tham nhũng. Đại diện của điều phối viên thường trú của Liên Hiệp Quốc tại Việt Nam, bà Pratibha Mehta, kiến nghị cần mở rộng sự tham gia của các tổ chức xã hội dân sự và truyền thông.

Phải quyết tâm mới chống tham nhũng hiệu quả

Đại diện của sứ quán Mỹ khẳng định có thể PCTN hiệu quả nếu Chính phủ thể hiện quyết tâm và thực hiện đến cùng. “Giữa những năm 2000, tôi còn nhớ khi người đi xe máy trên phố không đội mũ bảo hiểm, Chính phủ và các tổ chức liên quan vào cuộc với quyết tâm xử lý vụ việc đến cùng. Giờ đây, hầu như ai cũng đội mũ bảo hiểm khi đi xe máy” - vị đại diện này cho biết.

Bài và ảnh: Bích Diệp

http://nld.com.vn/2011112911343240p0c1002/tri-tham-nhung-can-minh-bach.htm

Bất ngờ gây sốc từ Petrolimex: Lãi 2.660 tỷ đồng sau 9 lần tăng giá?!

Con số lãi 2.660 tỷ đồng kinh doanh xăng dầu năm 2009 của Petrolimex vừa được công bố khiến dư luận bất ngờ.

Đó là năm có số lần tăng giá xăng nhiều nhất (9 lần), với mức tăng kỷ lục (48,2%). Thêm nữa, trước mỗi lần tăng giá, doanh nghiệp đều kêu lỗ và Liên bộ Tài chính - Công Thương đã chấp nhận điều đó như một sự thật để bị "qua mặt" quá dễ?!

Người dân luôn bị tù mù thông tin về giá xăng dầu.

Liên bộ đã bị "lừa"?

Ngày 25/11, Bộ Tài chính đã cho công bố kết quả kinh doanh xăng dầu của Tổng Công ty Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex), theo báo cáo kiểm toán của Deloitte. Theo đó, lãi từ hoạt động kinh doanh xăng dầu năm 2009 của Petrolimex lên đến 2.660 tỷ đồng.

Đây lẽ ra phải là một kết quả đáng mừng, nếu nó không được đặt cạnh những con số thống kê khác. Cho đến hiện tại, 2009 là năm giữ kỷ lục về số lần điều chỉnh giá xăng dầu từ trước đến nay, với 11 lần điều chỉnh, trong đó có tới 9 lần tăng giá và chỉ 2 lần giảm giá. Hai lần giảm giá được ghi nhận với tổng cộng 850 đồng/lít diễn ra vào ngày 1/10 và 15/12/2009. Thế nhưng, với 9 lần tăng giá, giá xăng RON 92 đã tăng từ 11.000 đồng/lít, thời điểm trước khi tăng giá lần đầu năm 2009 lên đến 16.300 đồng/lít (thời điểm 20/11/2009), mức tăng tổng cộng là 5.300 đồng/lít, tương đương 48,2%.

11 lần điều chỉnh giá xăng dầu năm 2009

Đáng chú ý hơn, trong 11 lần điều chỉnh giá xăng dầu năm 2009, cụm từ được cơ quan quản lý giá, cụ thể là Tổ giám sát Liên bộ Tài chính - Công Thương nhắc đến nhiều lần là "giải quyết hài hoà lợi ích giữa Nhà nước, người dân và doanh nghiệp". Thế nhưng trên thực tế thì sao? Năm 2009 là thời điểm người dân vừa trải qua năm 2008 vô cùng khó khăn, kinh tế thế giới suy thoái, còn trong nước giá cả tăng phi mã. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân cả năm 2008 tăng so với năm 2007 là 22,97%. Vậy mà, Liên bộ đã "hài hòa lợi ích" để Petrolimex lãi tới 2.660 tỷ đồng từ kinh doanh xăng dầu năm 2009 trong lúc đời sống người dân quá khó khăn thì kể cũng lạ!

Chưa hết, ngay sau đợt giá xăng giảm 350 đồng/lít ngày 15/12/2009, đến đầu tháng 1/2010, các doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu lại tiếp tục... kêu lỗ. Hệ quả là ngày 14/1/2010, Liên Bộ Tài chính - Công Thương lại phê duyệt quyết định tăng giá xăng dầu từ 18 giờ ngày 14/1/2010, giá xăng RON 92 tăng thêm 450 đồng/lít, lên mức 16.400 đồng/lít. Việc "hài hòa lợi ích" đã rõ, việc sau năm tài chính 2009 (lãi to), các doanh nghiệp kêu lỗ để xin tăng giá xăng dầu mà Liên bộ vẫn tin theo thì còn lạ hơn nữa?!

Lãi hàng nghìn tỷ khi nào?

Trong tất cả các thông báo tăng giá xăng, dầu phát đi từ Liên Bộ Tài chính - Công Thương, lần nào cũng đều dựa trên cơ sở "phương án đăng ký tăng giá bán lẻ xăng, dầu của các doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu đầu mối". Đi kèm với phương án giá là những lời than thở thua lỗ của các doanh nghiệp. Mỗi lần tăng giá xăng dầu là một lần than lỗ, nhưng trong vòng một năm 2009 với 9 lần giá bán lẻ xăng dầu trong nước tăng giá, tức là khoảng hơn 1 tháng tăng một lần thì sẽ khó tìm được đâu thực sự là khoảng thời gian lãi của doanh nghiệp? Vậy thì, Petrolimex chẳng hạn, lỗ lúc nào để cuối cùng năm 2009 lãi đến 2.660 tỷ đồng? Không lẽ, tổ giám sát, điều hành không biết?

Trong các đợt tăng giá năm 2009, đáng chú ý nhất là đợt tăng giá ngày 1/7. Sau khi Liên bộ Tài chính - Công Thương sử dụng các công cụ tài chính như: tạm dừng trích Quỹ Bình ổn giá xăng dầu; giảm thuế nhập khẩu... ngày 1/7/2009, Liên bộ cho phép doanh nghiệp tăng giá xăng, dầu từ 500 đồng/kg đến 700 đồng/lít đối với tất cả các chủng loại xăng, dầu. Nhưng ngay sau đó, từ ngày 2/7/2009 đến giữa tháng 7/2009 giá xăng, dầu thị trường thế giới lại đột ngột giảm về mức giá thấp hơn so với bình quân tháng trước đó. Khi đó, dư luận đã lên tiếng đòi hỏi giảm giá xăng dầu nhưng thay vì quyết định giảm giá, ngày 14/7/2009, Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) lại ban hành Công văn số 156 do Cục trưởng Nguyễn Tiến Thoả ký ghi rõ: "Theo báo cáo của doanh nghiệp, sau khi điều chỉnh tăng giá và sử dụng các công cụ tài chính như vậy (quyết định tăng giá ngày 1/7//2009 - PV), thì giá diezel, madut vẫn lỗ khá lớn, giá xăng, dầu hoả lỗ ít hơn".

Dư luận đặt câu hỏi, không hiểu việc "lỗ" của doanh nghiệp đã được căn cứ từ đâu để sau đó đã không có đợt giảm giá xăng dầu nào, chưa kể đến ngày 8/8/2009 giá xăng RON 92 lại tiếp tục được cho tăng thêm 500 đồng/lít? Không hiểu, cơ quan quản lý giá, cơ quan giám sát của Liên bộ đã căn cứ vào đâu để cho rằng doanh nghiệp đang lỗ khi mà kết quả kiểm toán mới đây với Petrolimex, đầu mối có thị phần áp đảo lại cho thấy họ lãi tới tận hàng nghìn tỷ đồng? Không hiểu Liên bộ đã đứng ở đâu trong việc "hài hòa lợi ích" khi doanh nghiệp lãi vẫn báo lỗ, vẫn được phép tăng giá giữa lúc đời sống người dân chồng chất khó khăn, Chính phủ thì đang tìm mọi cách để thực hiện các biện pháp an sinh xã hội?

Trích quỹ bình ổn, không tăng giá bán các loại xăng, dầu

Ngày 28/11/2011, Bộ Tài chính đã ra thông báo về việc điều hành giá xăng, dầu. Theo đó, Bộ yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh xăng, dầu đầu mối: Giữ ổn định giá bán các loại xăng, các loại dầu điezen, dầu hỏa, dầu madut như hiện hành; Sử dụng Quỹ bình ổn giá (BOG) để bù đắp mức chênh lệch giữa giá bán hiện hành thấp hơn giá cơ sở với các mặt hàng dầu cụ thể: diezel: 1.000 đồng/lít, dầu hỏa: 900 đồng/lít, madut: 950 đồng/kg; Tăng mức trích Quỹ BOG với mặt hàng xăng thêm 250 đồng/lít lên 550 đồng/lít; Giữ mức trích Quỹ BOG với các mặt hàng dầu (diezen, dầu hỏa, madut) là 300 đồng/lít.

Theo GĐ&XH

ĐỐI THOẠI VỀ PHÒNG, CHỐNG THAM NHŨNG LẦN THỨ 10: Không sợ chống tham nhũng, báo chí mới làm đúng vai trò

Tại cuộc đối thoại lần thứ 10 về phòng, chống tham nhũng ở Việt Nam tổ chức sáng 29-11 tại Hà Nội, 100% ý kiến các nhà tài trợ quốc tế đều nhấn mạnh việc phải tăng cường tính công khai, minh bạch; và để thực hiện điều đó thì vai trò lớn thuộc về báo chí, các tổ chức dân sự và người dân.

Đối thoại lần này do Thanh tra Chính phủ, Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng (PCTN) và Đại sứ quán Anh phối hợp tổ chức, có sự tham dự của Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh... cùng đại diện các nhà tài trợ quốc tế (WB, ADB, các sứ quán Anh, Mỹ, Thụy Sĩ, Thụy Điển…) tại Hà Nội.

Tự phát hiện tham nhũng vẫn hạn chế

Mở đầu cuộc đối thoại, đại diện của Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN đã có báo cáo về tình hình và kết quả PCTN năm năm qua. Báo cáo nhấn mạnh nhiều thành tựu đạt được trên nhiều lĩnh vực: Tuyên truyền pháp luật; kiện toàn bộ máy chỉ đạo; thực hiện công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; phát huy vai trò của MTTQ và các tổ chức quần chúng… Báo cáo cũng nhắc tới một vài điểm còn yếu kém, chẳng hạn việc tự phát hiện hành vi tham nhũng trong từng cơ quan, tổ chức, đơn vị rất hạn chế; số vụ việc, vụ án tham nhũng được phát hiện và xử lý còn thấp so với tình hình thực tế đang diễn ra; một số vụ xử lý chậm, kéo dài...

Sau bài tham luận của Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, đại diện các nhà tài trợ quốc tế lần lượt lên tiếng đặt câu hỏi hoặc đưa ý kiến bình luận.

Đại diện các sứ quán Mỹ, Úc, Thụy Điển… đều nhấn mạnh sự cần thiết phải đẩy mạnh công khai, minh bạch; đồng thời khuyến cáo phải làm mọi cách để tăng cường sự tham gia của báo chí, người dân, tổ chức dân sự vào chống tham nhũng.

Phiên đối thoại lần thứ 10 với các nhà tài trợ quốc tế về PCTN ở Việt Nam. Ảnh: ĐỖ TRƯỜNG SƠN

Đáp lời các nhà tài trợ, ông Lê Văn Lân, Phó Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN, nói: “Về việc phải công khai minh bạch, chúng tôi nhận thức được và trong Luật PCTN, chương Phòng ngừa, mục đầu tiên và cũng là mục dài nhất là về công khai, minh bạch. Chúng tôi chủ trương công khai, minh bạch trong tất cả các tổ chức, cơ quan, đơn vị, trừ những gì thuộc bí mật Nhà nước - đây là một nguyên tắc rất tiến bộ. Một trong năm nhóm giải pháp của chiến lược quốc gia về PCTN cũng là xoay quanh chuyện công khai, minh bạch”.

Ông nói thêm: “Chúng tôi cũng đã tích cực phát huy vai trò của báo chí. Một số hội thảo trước đối thoại có ý kiến cho rằng báo chí gần đây ít đăng tải về tham nhũng nhưng theo thống kê của chúng tôi thì không phải như vậy. Một số nhà báo vài năm trước bị xử lý là do đăng tin không đúng sự thật, chứ không phải có hạn chế gì đối với báo chí ở đây. Tuy nhiên, chúng tôi xin ghi nhận và sẽ tiếp tục nỗ lực để tăng cường sự tham gia của người dân và vai trò của báo chí, các tổ chức quần chúng trong chống tham nhũng”.

Nên mời dân đối thoại PCTN

Trao đổi về những biện pháp cụ thể Việt Nam có thể làm để tăng cường minh bạch, vai trò của báo chí và các tổ chức dân sự, ông Anthony Stokes, Đại sứ Liên hiệp Vương quốc Anh tại Việt Nam - đồng chủ trì phiên đối thoại, nói: “Chính phủ Việt Nam phải có lịch trình riêng để thực hiện công khai, minh bạch, khuyến khích xã hội dân sự và thành thực mà nói thì chúng tôi - cộng đồng các nhà tài trợ quốc tế - không thể khuyên Chính phủ Việt Nam nên làm gì, phải làm gì. Mỗi quốc gia một khác”. Tuy vậy, ông cũng nói rằng trong chuyện công khai, minh bạch, vấn đề lớn là làm sao để đảm bảo mọi người dân đều có quyền tiếp cận thông tin, thậm chí có thể nghĩ đến việc mở cửa đối thoại PCTN để người dân tham dự và phát biểu ý kiến.

Trong quá trình đảm bảo quyền tiếp cận thông tin đó, báo chí là ngọn cờ đầu. “Chỉ khi nào báo chí có thể đưa tin, viết bài về chống tham nhũng không một chút sợ hãi thì mới có thể nói rằng họ đã phát huy vai trò của mình” - ông Anthony Stokes khẳng định. Ông nhắc tới một báo cáo gần đây của Trung tâm Nghiên cứu Truyền thông Phát triển (RED Communication) cho thấy rằng nhà báo Việt Nam vẫn còn bị cản trở khi tác nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực chống tham nhũng. Ông nói: “Tất nhiên các nhà báo cần hành nghề trong khuôn khổ pháp luật nhưng họ cũng phải được đảm bảo là có thể đưa tin, viết bài mà không phải e ngại điều gì. Tôi nghĩ làm được việc đó là một thách thức đối với Chính phủ Việt Nam”.

Chấp nhận "lót tay", nhu cầu PCTN còn yếu!

Ở nửa cuối chương trình, ông Renwick Irvine, cố vấn về thể chế - Bộ Phát triển Quốc tế Anh, đã thay mặt cộng đồng các nhà tài trợ trình bày quan điểm của nhà tài trợ, thể hiện trong Tổng kết Hội thảo bàn tròn trước kỳ đối thoại về PCTN lần thứ 10 này. Trong bài tham luận tổng kết, ông tiếp tục nêu một số vấn đề còn tồn tại: Thiếu theo dõi, giám sát về tác động của PCTN; nhu cầu chống tham nhũng trong xã hội còn yếu, thể hiện qua việc các khoản chi “lót tay” được chấp nhận rộng rãi (trong y tế, giáo dục, kinh tế) và vai trò của báo chí cũng như xã hội dân sự đều chưa rõ…

Ông Phạm Quang Tú, Phó Viện trưởng Viện Tư vấn Phát triển (CODE), khuyến nghị cần tăng cường hiệu lực thực thi kết quả của các kỳ đối thoại PCTN, có lộ trình thực hiện, có triển khai, giám sát và đánh giá, để những gì đạt được trong các kỳ đối thoại này không bị “rơi vào khoảng không”…

“Đã đến lúc phải hành động”

Tôi cho rằng bản báo cáo của Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN là một báo cáo rất có giá trị. Nó cho thấy cam kết của Chính phủ về việc xác định những gì cần phải làm ngay. Nó xác định rõ rằng hệ thống văn bản pháp luật, khuôn khổ pháp lý cho PCTN đã khá toàn diện, bây giờ là lúc phải hành động. Hành động cụ thể và tập trung vào những vấn đề mấu chốt.

Ông ANTHONY STOKES, Đại sứ Liên hiệp Vương quốc Anh tại Việt Nam (Trong cuộc trao đổi bên lề với Pháp Luật TP.HCM)

HOÀNG THƯ

2012: Thời điểm củng cố lòng tin

Tác giả: Trần Đông

Bài đã được xuất bản.: 3 giờ trước

(VEF.VN) - 2012, kinh tế trong nước tiếp tục khó khăn, Việt Nam khởi động chương trình tái cơ cấu... trong khi kinh tế thế giới tiếp tục khó khăn. Vì thế, chính sách và điều hành phải củng cố được lòng tin cho DN và người dân.

Năm 2012, cũng được dự báo là còn nhiều khó khăn nghiêm trọng kéo dài. Trong hoàn cảnh đó, nền kinh tế phải tạo bước ngoặt để xoay chuyển tình hình với rất nhiều đòi hỏi: ổn định vững chắc, không để lạm phát tái diễn và hạ thấp ở mức 1 con số. 2012 còn là năm tái cấu trúc nền kinh tế với các hành động chiến lược để thay đổi mô hình tăng trưởng... Với tất cả những yêu cầu đó, điều quan trọng trong chính sách và điều hành kinh tế 2012 là phải củng cố được lòng tin của người dân và DN.
Nhắc lại một vấn đề cũ, ông Trần Đình Thiên - Viện trưởng Viện Kinh tế, đã nói, tốc độ tăng trưởng đầu tư, CPI và GDP trong thời gian trung hạn là ngược chiều nhau giữa tăng trưởng và ổn định: đầu tư càng nhiều, tốc độ tăng trưởng càng giảm, lạm phát càng tăng.
Năm 2011, khi đối mặt với sự gia tăng lạm phát và những vấn đề bất ổn vĩ mô, Việt Nam đã phải tập trung nguồn lực để quyết liệt chống lạm phát. Với những chính sách thắt chặt, cho đến cuối năm, những kết quả bước đầu đã chứng tỏ Chính phủ đã thành công trong kiểm chế lạm phát.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, thành công lớn hơn chính là Chính phủ đã cho thấy những thay đổi trong nhận thức. Những hành động quyết liệt trong chính sách đầu tư và tiền tệ đã cho thấy điều đó. Hơn thế, dù có những tác động từ chính sách, Chính phủ vẫn vẫn kiên định mục tiêu kiềm chế lạm phát và ổn định vĩ mô.

Thời điểm khó khăn, chính sách phải giúp doanh nghiệp củng cố được lòng tin để đầu tư, kinh doanh.

Đặc biệt, trong khi xây dựng chính sách 2012, chủ trương này tiếp tục được khẳng định sẽ triển khai quyết liệt. Hơn thế, Chính phủ đã khởi động tái cơ cấu nền kinh tế và đặt nó là nhiệm vụ quan trọng, là động lực cho sự tăng trưởng mới. Vì thế, dù còn nhiều khó khăn thì chính sách này đã tạo ra niềm tin cho cộng đồng DN và người dân về định hướng và sự phát triển trong thời gian tới.
Năm 2012 bối cảnh thế giới được hai chuyên gia đánh giá là còn nhiều khó khăn, nhất là nợ EU và khó khăn của Mỹ, Nhật Bản. Tình hình còn nhiều bất định, các dự báo thay đổi liên tục nhưng chiều hướng chung là tăng trưởng chậm lại, bất ổn tăng, không thuận lợi cho tăng trưởng của Việt Nam; tình trạng mất cân bằng toàn cầu tăng lên. Xung đột giữa tỷ giá các đồng tiền lớn sẽ dịch chuyển các nguồn lực và dẫn tới dịch chuyển sức mạnh giữa các quốc gia. Nguy cơ giá lương thực tăng cao do lũ lụt ở Thái Lan và Iran bị cấm vận có thể đẩy giá dầu mỏ ở mức rất cao.
Trên những khía cạnh đó, các chuyên gia cho rằng mục tiêu và hành động của Việt Nam trong năm 2012 nên là ổn định và khôi phục lòng tin, xác lập mô hình tăng trưởng mới.
Nhiệm vụ ưu tiên ngắn hạn là kéo lạm phát xuống <7% trong năm 2012; ưu tiên hành động là cải cách tiền lương khu vực nhà nước, thiết lập kỷ cương, hiệu lực chính quyền; ưu tiên chiến lược là tái cơ cấu.
Ông Trần Đình Thiên cho rằng, duy trì ổn định, kiềm chế lạm phát và phục hồi tăng trưởng là "trật tự ưu tiên thông thường" khi nền kinh tế khó khăn. Nhưng 2012 là năm khó khăn đặc biệt nghiêm trọng, nền kinh tế phải tạo bước ngoặt để xoay chuyển tình hình - ổn định vững chắc (không để lạm phát "khứ hồi"), khôi phục lòng tin, hạ thấp mức lạm phát đủ mức giúp các DN không tiếp tục phá sản. 2012 còn là năm tái cấu trúc nền kinh tế với các hành động chiến lược để thay đổi mô hình tăng trưởng.
Còn nguyên Bộ trưởng Thương Mại Trương Đình Tuyển cho rằng: Tăng trưởng vẫn được coi trọng. Tuy nhiên, giảm đầu tư dễ dẫn đến suy giảm tăng trưởng. Vì thế, nếu không dịch chuyển vốn đầu tư vào khu vực kinh tế tư nhân và những lĩnh vực ngành nghề có tác động lan tỏa cao sẽ rất khó bảo đảm mức tăng này. Ngoài ra, nếu giá lương thực và giá dầu tăng sẽ làm tăng giá trong nước. Vì vậy nhiệm vụ kiềm chế lạm phát trở nên khó khăn hơn.
Với mong muốn cải thiện một số chỉ tiêu chất lượng, đầu tư ít hơn nhưng tốc độ tăng trưởng cao hơn, bội chi ngân sách ít hơn sẽ đặt ra áp lực lớn cho Chính phủ trong năm tới. Như vậy, muốn đạt được các mục tiêu trên, tạo cơ sở cho sự thay đổi mạnh thì phải dùng những biện pháp mạnh, chấp nhận nền kinh tế chịu trả giá, chịu đau mới xoay chuyển căn bản tình hình, tạo lòng tin. Chúng ta không thể trông chờ vào những giải pháp mang tính chữa cháy.

Ra Quốc hội báo lãi, nay cải chính lỗ?

(PLTP) Trưa 28-11, Bộ Tài chính ra thông báo cho phép Petrolimex và các DN đầu mối tăng mức trích quỹ bình ổn đối với xăng lên gấp đôi chứ nhất quyết không chịu giảm giá bán lẻ.

Trước đó, chính Bộ Tài chính ra thông báo “cải chính” ý kiến Bộ trưởng Vương Đình Huệ trước Quốc hội từ việc “lãi ba năm liên tiếp” của Petrolimex sang lỗ với con số cụ thể là 1.840 tỉ đồng, dù có xác nhận rằng DN này đã chi thù lao cho đại lý quá mức cho phép tại Thông tư 234/2009 của Bộ Tài chính với số vượt trên 516 tỉ đồng!
Các động thái này khiến dư luận vô cùng ngạc nhiên bởi các số liệu tuyệt đối và cam kết ở tầm Chính phủ không thể có sự thay đổi nhanh chóng như vậy, nhất là nó được chính các bộ phận tham mưu của Bộ chuẩn bị cho bộ trưởng để báo cáo tại cơ quan quyền lực nhất là Quốc hội! Đặc biệt nữa là không chỉ căn cứ số liệu từ bộ phận tham mưu, với tư cách từng là tổng Kiểm toán Nhà nước vừa rời ghế ba tháng, Bộ trưởng Vương Đình Huệ đã đưa ra kết quả đầy thuyết phục từ báo cáo của Kiểm toán Nhà nước.
Do đó việc lỗ hay lãi của Petrolimex dù là chuyện đáng quan tâm song năng lực các cơ quan nhà nước về quản lý chi phí, hạch toán giá thành và xác nhận tính hợp lệ của báo cáo tài chính DN thông qua việc này mới là vấn đề quan trọng.
Bởi rõ ràng Kiểm toán Nhà nước là cơ quan độc lập thuộc Quốc hội, nắm trong tay nghiệp vụ và đội ngũ cán bộ tinh thông kế toán, kiểm toán, không hề chịu bất cứ sức ép nào từ phía Chính phủ hay DN, lại chịu trách nhiệm trước pháp luật về sự xác nhận của mình thì kết luận đưa ra phải thực sự chính xác, khách quan và phù hợp với các chuẩn mực kế toán.
Còn Bộ Tài chính với tư cách là cơ quan soạn thảo, ban hành chế độ, chính sách về kế toán, có các cục Tài chính DN, Quản lý giá, Vụ Kế toán, Kiểm toán cùng với các tổng cục hùng mạnh nắm giữ “bí mật” của DN (như thuế, hải quan và thanh tra) nhất quyết không thể nhầm lẫn về một số liệu khá công khai là giá thành, lợi nhuận kinh doanh xăng dầu.
Vậy nhưng chính số liệu này lại không chuẩn dẫn tới phải “cải chính”, đồng thời người mua lẻ xăng lại không hề được nếm “trái ngọt” giảm giá khi giá xăng thế giới xuống thấp.
Vì thế dù Quốc hội đã chất vấn mà người dân chẳng hiểu điều gì đang diễn ra???

BẰNG LĨNH

Khoản lỗ 1.800 tỷ và 'vở kịch' tại Petrolimex

TIN LIÊN QUAN

Tác giả: Viết Lê Quân

Bài đã được xuất bản.: 29/11/2011 06:00 GMT+7

(VEF.VN) - Nếu như trong cùng một Petrolimex, người dân đã không thể hiểu được DN này thực chất lỗ hay lãi, thì trong cùng Bộ Công Thương, hình như lại tồn tại mâu thuẫn lớn khi vào tháng 9/2011, ông Tú thứ trưởng khẳng định Petrolimex lỗ; còn vào tháng 11/2011, ông Hoàng bộ trưởng lại khẳng định Petrolimex lãi.

Không bất ngờ
Đã không có bất ngờ nào từ kết quả kiểm toán đối với Petrolimex của Deloitte mà Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ công bố trước Quốc hội vào ngày 25/11/2011.
Kết quả kiểm toán của Deloitte phản ánh trên báo cáo tài chính của Petrolimex qua các năm 2008, 2009, 2010 đều có lãi. Năm 2008, kinh doanh xăng dầu lãi 642 tỷ đồng, các hoạt động khác lãi 376 tỷ đồng, tổng hợp chung lãi 1.018 tỷ đồng. Sang năm 2009, kinh doanh xăng dầu lãi 2.660 tỷ đồng, các hoạt động khác lãi 557 tỷ đồng, tổng hợp chung lãi 3.217 tỷ đồng. Đến năm 2010, kinh doanh xăng dầu lỗ 172 tỷ đồng; các hoạt động khác lãi 486 tỷ đồng; tổng hợp chung lãi 81 tỷ đồng.
Riêng 6 tháng đầu năm 2011, Petrolimex (gồm văn phòng tổng công ty và 42 công ty công ty thành viên) kinh doanh xăng dầu lỗ 1.840 tỷ đồng.
Sau khi rà soát bước đầu về kết quả kinh doanh của Petrolimex, Bộ Tài chính "xét thấy nếu không có những nguyên nhân chủ quan như việc Petrolimex chi trả thù lao cho đại lý, tổng đại lý vượt chi phí kinh doanh định mức theo quy định và nguyên nhân khách quan là tỷ giá ngoại tệ tăng thì kinh doanh xăng dầu không lỗ lớn".
Kịch tính!
Nhưng điều bất ngờ là cũng trong cuộc họp Quốc hội trên, ngay sau phần trả lời của bộ trưởng Vương Đình Huệ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng lại đưa ra một thông tin khá khác biệt. Theo ông Hoàng, khi tiến hành cổ phần hóa, theo quy định Petrolimex phải công khai tất cả kết quả sản xuất kinh doanh. Theo đó, trong ba năm từ 2008-2010, tính về tổng thể, doanh nghiệp này có lãi, nhưng riêng kinh doanh xăng dầu bị lỗ. Tuy nhiên do doanh nghiệp này không giải thích cặn kẽ, chi tiết nên đã khiến dư luận hiểu nhầm rằng kinh doanh xăng dầu có lãi.

Vvì sao lại có sự tréo ngoe về số liệu trong cùng một Petrolimex?

Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng đã "thuyết minh" rất chính xác về việc Petrolimex "có lãi" khi tiến hành cổ phần hóa. Sự chính xác này dựa trên bản cáo bạch của Petrolimex (bản phục vụ cho quá trình cổ phần hóa): năm 2008 doanh nghiệp này lãi hơn 913 tỷ đồng, năm 2009 lãi 2.880 tỷ đồng, năm 2010 lãi 81 tỷ đồng, và năm 2011 dự kiến lãi cả năm khoảng 598 tỷ đồng.
Tuy nhiên, bản cáo bạch và do đó cả "thuyết minh" của ông Hoàng lại chỉ có giá trị đến tháng... 7/2011, tức thời điểm đưa ra bản cáo bạch.
Còn vào gần cuối tháng 9/2011, trong một cuộc hội thảo về cơ chế kinh doanh xăng dầu, do Bộ Tài chính tổ chức tại Hà Nội, lãnh đạo của Petrolimex lại đưa ra những thông tin hoàn toàn trái ngược bản cáo bạch cổ phần hóa: từ năm 2006 đến nay, doanh nghiệp này đã lỗ mỗi năm hàng trăm tỷ đồng trong hoạt động kinh doanh xăng dầu, trong đó đỉnh điểm là năm 2008 lỗ đến 10.700 tỷ đồng. Riêng năm 2011, tính đến cuối tháng 8, doanh nghiệp này đã lỗ tới 1.800 tỷ đồng, ước tính 9 tháng lỗ khoảng 2.000 tỷ đồng.
Cần lưu ý rằng thời điểm cuộc hội thảo trên diễn ra vào lúc Bộ Tài chính chưa có quyết định thành lập các tổ kiểm tra tài chính tại Petrolimex. Có thể đó là lý do mà lãnh đạo Petrolimex đã chưa thể hình dung ra việc sẽ có một sự khác biệt quá lớn từ kết quả cuộc kiểm toán của Deloitte, cho thấy giữa "đỉnh điểm là năm 2008 lỗ đến 10.700 tỷ đồng" theo công bố của Petrolimex với "năm 2008, kinh doanh xăng dầu lãi 642 tỷ đồng, các hoạt động khác lãi 376 tỷ đồng, tổng hợp chung lãi 1.018 tỷ đồng" theo kiểm toán của Deloitte là khác nhau một trời một vực.
Nhưng vì sao lại có sự tréo ngoe về số liệu trong cùng một Petrolimex như thế?
Phục dựng "vở kịch" Petrolimex
Theo tường thuật của báo Tuổi Trẻ, cũng trong cuộc hội thảo trên, khi thấy ông Bùi Ngọc Bảo - Chủ tịch HĐQT Petrolimex - nhắc nhiều đến chuyện lỗ lã, ông Vương Đình Huệ đã phải ngắt lời, yêu cầu nêu rõ năm 2011 lỗ bao nhiêu, từng mặt hàng lỗ lãi như thế nào. Là người am hiểu về ngành tài chính, ông Huệ cũng đặt câu hỏi trực tiếp về lý do lỗ: Petrolimex đã thực hiện chiết khấu cho đại lý đúng quy định chưa?
Ông Bảo chưa kịp trả lời thì ông Nguyễn Cẩm Tú - Thứ trưởng Bộ Công thương, có mặt với tư cách khách mời, đã chen ngang cho rằng: "Các định mức cho chi phí kinh doanh xăng dầu đã quá cũ". Giữa tiếng ồn ào của những lời phát biểu chen ngang, ông Huệ truy vấn: "Thực chất từng mặt hàng xăng dầu lãi lỗ thế nào?". Ông Bảo khẳng định: "Chúng tôi không tách ra từng mặt hàng giá lỗ lại bao nhiêu mà tính tổng thể".
"Tại sao lại không thể hạch toán riêng? Vậy các anh tính toán thế nào để nói lỗ" - ông Huệ truy vấn tiếp và phê phán việc Petrolimex không thể nói lời lỗ từng mặt hàng là không thể chấp nhận được. "Không thể hạch toán từng mặt hàng thì tôi không biết quản trị các anh thế nào...? Chúng tôi sẽ yêu cầu báo cáo từng mặt hàng một chứ không có chuyện không biết lời lỗ từng mặt hàng" - ông Huệ bức xúc và khẳng định.
Trong buổi hội thảo trên, cần ghi nhận một nhân tố đặc biệt là Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Cẩm Tú đã tỏ ra rất nhiệt tình bảo vệ cho quan điểm "lỗ" của Petrolimex: "Phải giải quyết cái gốc là doanh nghiệp đang lỗ rất lớn. Nếu không giải quyết được vấn đề này thì đừng hòng giải quyết được các vấn đề khác. Tôi đề nghị phải dùng đầu nhiều hơn dùng tay chân, nghĩa là bớt đi biện pháp hành chính, từng bước tăng giá, như thế bớt phải hội thảo".
Nếu như trong cùng một Petrolimex, người dân đã không thể hiểu được doanh nghiệp này thực chất lỗ hay lãi, thì trong cùng Bộ Công Thương, hình như lại tồn tại mâu thuẫn lớn khi vào tháng 9/2011, ông Tú thứ trưởng khẳng định Petrolimex lỗ; còn vào tháng 11/2011, ông Hoàng bộ trưởng lại khẳng định Petrolimex có lãi về tổng thể theo... bản cáo bạch cổ phần hóa. Phải chăng đó là tư tưởng "dùng đầu nhiều hơn dùng tay chân"?
Vậy thực chất vấn đề của Petrolimex và Petrolimex - Bộ Công Thương là như thế nào?
Kết thúc cuội hội thảo về cơ chế kinh doanh xăng dầu đề cập ở trên, ông Huệ đanh thép: "Nếu cần công bố gian lận, tôi sẽ công bố các gian lận".

Thảo luận

Qtd Bugiamap 22 giờ trước

Bộ Công Thương là bộ quản lý nhà nước về mặt hàng hóa, giá cả hàng hóa, bảo vệ quyền hợp pháp của người tiêu dùng, bảo vệ quyền kiểm soát thực thi của nhà nước đối với giá cả thị trường, nhưng chúng ta thấy lãnh đạo bộ này luôn có quan điểm trái ngược với chức trách và nhiệm vụ mà nhà nước giao phó là luôn bảo vệ lợi ích cục bộ của các tập đoàn lớn như chúng ta thấy cuộc thảo luận về xăng dầu, lương EVN, Vinashin, VNPT, hiệp hội Sx ôtô việt Nam, nhập muối công nghiệp...cách cư xử của lãnh đạo Bộ Công Thương hiện nay trong mắt người dân đã bị sụt giảm uy tín và thậm chí một số người còn cho rằng "có vấn đề" với các doanh nghiệp trên.

(Edited by a moderator)

Trang